Van de Dikkedarmkanker keuzehulp voor de systemische behandeling van gemetastaseerd colorectaal carcinoom is een nieuwe versie gemaakt en in gebruik genomen. Sietske van Nassau is betrokken bij de ontwikkeling van de keuzehulp, begeleidt de implementatie ervan en doet onderzoek naar de wijze waarop internist-oncologen er gebruik van maken. Met als doel het proces van samen beslissen te optimaliseren.
De eerste stappen voor de herziening van de Dikkedarmkanker keuzehulp zijn begin 2021 gezet in samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting en ZorgKeuzeLab, legt Van Nassau uit. Er is een landelijke werkgroep samengesteld die bestaat uit acht internist-oncologen, twee verpleegkundig specialisten en een patiëntvertegenwoordiger vanuit Stichting Darmkanker. Het doel van de Dikkedarmkanker keuzehulp is zowel de patiënt als de arts te ondersteunen bij Samen Beslissen. Van Nassau: ‘Van samen beslissen is aangetoond dat het leidt tot meer patiënttevredenheid en therapietrouw en beter geïnformeerde patiënten. Patiënten hebben minder vaak twijfels over, of spijt van de gemaakte behandelkeuzes. Uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland blijkt dat meer dan 90 procent van de patiënten een voorkeur heeft voor samen beslissen. Nederland is wereldwijd een van de koplopers op dit gebied, maar het kan nog beter. Uit een studie van onderzoeksinstituut Kantar Public, waarbij 260 medisch specialisten zijn ondervraagd, blijkt dat één op de vier medisch specialisten nog serieuze stappen kan zetten in het gedrag ten aanzien van samen beslissen. Er zit een verschil tussen wat artsen denken dat ze doen en wat patiënten ervaren in de praktijk.’ 1-2
Drie stappen
Van Nassau legt aan de hand van het model van Stiggelbout uit hoe de Dikkedarmkanker keuzehulp het proces van samen beslissen ondersteunt. 3 ‘Allereerst is het belangrijk om de patiënt ervan bewust te maken dat hij of zij een keuze heeft en dat zijn of haar input van belang is om de juiste behandeling te kunnen kiezen. Hiervoor is een informatieblad gemaakt dat de internist-oncoloog in de spreekkamer kan introduceren. De arts bespreekt met de patiënt welke behandelopties voor hem of haar mogelijk zijn op basis van informatie over de patiënt en de tumor. Bij elke behandelmogelijkheid legt de arts de voor- en nadelen uit waarbij ook de voorkeuren van de patiënt aan bod komen. Vervolgens krijgt de patiënt een time-out om thuis deze informatie met behulp van de online keuzehulp nog eens te overdenken – eventueel met naasten of de huisarts. In de keuzehulp kunnen individuele behandelopties gemakkelijk worden vergeleken en worden relevante vragen gesteld die de patiënt helpen om een persoonlijke afweging te maken in de behandelkeuze. De antwoorden van de patiënt en een eventuele behandelvoorkeur worden samengevat. In het volgende gesprek wordt die samenvatting met de internist-oncoloog besproken, waarna patiënt en arts samen de meest geschikte behandeling kiezen.’ Of geen behandeling kiezen, want dat kan volgens Van Nassau ook de uitkomst van een weloverwogen keuze zijn. ‘De afwegingen van de patiënt zijn essentieel’, benadrukt ze. ‘De kern van samen beslissen is de kennis en kunde van de dokter samenbrengen met de wensen en voorkeuren van de patiënt.’