In een vanuit de academie opgezette, gerandomiseerde fase 3-studie laten dr. Kalijn Bol (Radboudumc, Nijmegen) en collega’s zien dat dendritische celtherapie haalbaar en veilig is en zorgt voor activatie van specifieke T-cellen bij patiënten met stadium IIIB/C melanoom. Helaas resulteert dit niet in een significante verbetering van de recidiefvrije overleving.
Patiënten met stadium III melanoom, met uitzaaiingen in de lymfeklieren, hebben ongeveer 50 procent kans dat de ziekte terugkomt, vertelt internist-oncoloog Kalijn Bol. ‘Ondanks dat we niets zien op de scan, zijn bij ongeveer de helft van de patiënten nog micrometastasen aanwezig. Die hoopten we op te kunnen ruimen met dendritische celtherapie.’ Omdat deze therapie in een fase 1/2-studie veelbelovende activiteit vertoonde bij patiënten met lokaal of op afstand gemetastaseerd melanoom, besloten de Nijmeegse onderzoekers om de effectiviteit en veiligheid te evalueren in een gerandomiseerde fase 3-studie bij stadium III B/C melanoom.1,2
Bewerkelijk
Voor de dendritische celtherapie werden dendritische cellen uit het bloed van de patiënt gehaald om ze in het laboratorium zodanig te bewerken dat ze leren hoe melanoomcellen eruit zien, legt Bol uit. Daarbij gebruikten de onderzoekers een set antigenen waarvan er bij alle patiënten tenminste een of meerdere tot expressie komen in de melanoomcellen. Vervolgens werden de aangepaste dendritische cellen teruggegeven aan de patiënt, waar ze heel gericht die immuuncellen kunnen activeren die melanoomcellen kunnen herkennen en aanvallen. Bol: ‘Deze aanpak is veel bewerkelijker dan immuuntherapie met checkpointremmers. Maar het voordeel is dat je alleen het deel van het afweersysteem activeert dat het melanoom herkent. De huidige immuuntherapie activeert het hele afweersysteem en gaat daardoor gepaard met meer bijwerkingen.’
