De kans op terugkeer van borstkanker blijft ook na vijf jaar endocriene therapie verhoogd. Langer doorbehandelen met een aromataseremmer na vijf jaar tamoxifen verbeterde de ziektevrije overleving. Onbekend was echter wat het effect is van nog langer doorbehandelen met een aromataseremmer na de sequentiële behandeling met tamoxifen en een aromataseremmer gedurende in totaal vijf jaar. Om dat te onderzoeken werd in 2006 door de BOOG de fase III-studie DATA opgezet.

Postmenopauzale vrouwen met ER-positieve en/of PR-positieve borstkanker die ziektevrij waren na twee tot drie jaar adjuvant tamoxifen, werden gerandomiseerd tussen drie of zes jaar anastrozol. Het primaire eindpunt was de aangepaste ziektevrije overleving (aDFS), gerekend vanaf drie jaar na randomisatie. De aangepaste mediane follow-up was 10,1 jaar gerekend vanaf datzelfde tijdstip.

Na tien jaar was de aDFS iets hoger in de 6 jaar anastrozol-arm (69,1 procent versus 66,0 procent in de 3-jaarsgroep), maar dit verschil was niet statistisch significant. De subgroep die positief was voor zowel ER als PR profiteerde wel significant, de subgroep met één positieve hormoonreceptor profiteerde niet (interactie p=0,018). Het aDFS-voordeel was het grootst (13,6 procent) in de groep met ER- en PR-positieve tumoren, positieve lymfklierstatus en grote tumoren.

De eerdere uitgevoerde fase III-studie MONARCH 2 gaf de aanzet tot goedkeuring van abemaciclib plus fulvestrant bij patiënten met een gevorderd HR-positief, HER2-negatief mammacarcinoom met ziekteprogressie na eerdere endocriene therapie. De vervolgstudie MONARCH 3, vergeleek bij deze patiëntengroep de behandeling van abemaciclib en een niet-steroïde aromataseremmer met placebo en een niet-steroïde aromataseremmer. Deze studie leidde op grond van een significante verbetering in progressievrije overleving tot de goedkeuring van de behandeling als initiële therapie voor postmenopauzale patiënten met dit type mammacarcinoom.

Naast de progressievrije overleving is de algehele overleving een belangrijk secundair eindpunt van de studie. Deze wordt aanvankelijk in interim-analyses op vooraf vastgestelde momenten bepaald. De tweede interim analyse was gepland als 80 procent van de geplande events voor de definitieve analyse was bereikt. De mediane follow-up bij deze interim-analyse was 70,2 maanden. De mediane algehele overleving bedroeg 67,1 maanden voor behandeling met abemaciclib plus de non-steroïde aromataseremmer versus 54,5 maanden voor placebo plus deze remmer (HR: 0,754; P = 0.0301). In de subgroep met viscerale ziekte was de mediane algehele overleving 65,1 maanden voor abemaciclib plus de non-steroïde aromataseremmer en 48,8 maanden voor placebo plus de remmer (HR: 0,708; P = 0,0392). In deze interim-analyse werd echter niet voldaan aan het criterium voor significantie. De definitieve analyse van de algehele overleving wordt verwacht in 2023. De analyse is op verzoek van het European Medicines Agency opgenomen in het Europese productlabel.

Bij patiënten met een vroegstadium triple-negatief mammacarcinoom (TNBC) leidt toevoegen van een PDL1-remmer aan neoadjuvante chemotherapie tot een toename van pathologische complete respons en de eventvrije overleving. De BELLINI-studie test de hypothese dat er een zeer immunogene subgroep TNBC-patiënten is en dat het percentage tumorinfiltrerende T-lymfocyten (TIL) in het tumorbiopt voor aanvang van de behandeling kan helpen om deze patiënten te identificeren.

BELLINI is een niet-gerandomiseerde, fase II basket-trial met patiënten die behandeld worden met nivolumab of nivolumab plus ipilimumab. Elke basket bevat patiënten met een laag percentage (5-10), een intermediair percentage (11-49) en een hoog percentage (≥ 50) TILs. De patiënten werden behandeld met 2 cycli nivolumab of met 2 cycli nivolumab en 1 cyclus ipilimumab voor aanvang van neoadjuvante chemotherapie of chirurgie. De primaire uitkomstmaat van de studie is immuunactivering, gedefinieerd als een verdubbeling van het aantal CD8-positieve T-cellen of een verdubbeling van het gehalte interferon-gamma IFN-γ) na 4 weken.

Na 4 weken was bij 19 procent van de met nivolumab behandelde patiënten en 27 procent in de groep die behandeld werd met nivolumab en ipilimumab sprake van een partiële tumorrespons op een MRI/PET-scan. Van deze in totaal 7 responderende patiënten hadden 3 een hoog en 4 een intermediair percentage TIL in het tumorbiopt; het percentage TIL lag bij allen boven 40 procent. Bij patiënten in de lage TIL-categorie was geen radiologische respons te zien. De meeste biopten van patiënten met een partiële radiologische respons waren na 4 weken vrij van tumorcellen. De responderende patiënten waren ook duidelijk van de niet-responderende patiënten te onderscheiden vanwege een significant hogere IFN-γ-expressie en een ligging van CD8-positieve T-cellen dichter bij de tumorcellen. Volgens Kok laten de resultaten zien dat immuuncheckpointblokkade zonder chemotherapie voor TNBC-patiënten met voldoende TILs een reële optie is.