Een groot deel van alle patiënten met colorectaal carcinoom (CRC) is ouder dan 70 jaar. Desondanks is er nog maar weinig onderzoek gedaan naar de optimale behandeling van deze patiënten, die vaak meerdere gezondheidsproblemen hebben. Vier specialisten gaan hierover in gesprek: internist-oncoloog en -ouderengeneeskunde dr. Kathelijn Versteeg (Amsterdam UMC) en internisten-ouderengeneeskunde dr. Josephine Stoffels (Amsterdam UMC) en dr. Frederiek van den Bos (LUMC), en internist-oncoloog prof. dr. Johanneke Portielje (LUMC).
De leeftijdsgrens voor “oudere patiënt” wordt vaak gesteld op ongeveer 70 jaar, maar ook sommige 60-plus-patiënten hebben geriatrische gezondheidsproblemen. Een consult bij de oncoloog is vaak slechts een momentopname waarop de patiënt ten onrechte een fitte indruk kan maken. ‘We weten dat de WHO Performance Status voor een oudere patiënt niet goed bruikbaar is’, vertelt Versteeg. ‘Daarom’, vult Stoffels aan, ‘vraagt de behandeling van deze groep om maatwerk, met structureel aandacht voor gezondheidsverschillen tussen patiënten.’
AFWEGINGEN PER PATIËNT
Een voorbeeld is de casus van een man van 75 jaar, recent geopereerd vanwege stadium III coloncarcinoom waarbij er preoperatief weinig klachten waren.
De patiënt is weinig actief en heeft diabetes mellitus type 2, hypertensie, hypothyreoïdie, en medicatie passend bij deze comorbiditeiten. Hij vraagt advies over wel of geen adjuvante chemotherapie.
Volgens de richtlijn is stadium III coloncarcinoom een indicatie voor adjuvante chemotherapie met drie maanden CAPOX of FOLFOX, of zes maanden capecitabine. De richtlijn adviseert wel om een overweging te maken wat betreft conditie, kwetsbaarheid en comorbiditeit. Portielje: ‘De beroepsgroep is verdeeld over het selecteren van de juiste patiënt voor adjuvante behandeling. Dat leidt tot grote behandelvariatie tussen artsen in verschillende ziekenhuizen en zelfs binnen een ziekenhuis. Die variatie is uiteraard ongewenst.’
Van den Bos onderschrijft de onzekerheid over de behandeling van oudere patiënten met adjuvante chemotherapie: ‘De behandeling is nu afhankelijk van het centrum waar de oudere patiënt naar toe gaat. Ik denk dat we meer richting kunnen geven aan de keuze voor adjuvante behandeling, door een betere afweging van de karakteristieken van de patiënt.’
