Bij de huidige behandeling van gemetastaseerd colorectaal carcinoom krijgt een deel van de patiënten medicijnen die niet baten, maar wel schaden. Wereldwijd werken onderzoekers aan een methode om te voorspellen of medicatie aanslaat bij een patiënt. Tumororganoïden, oftewel minitumoren gekweekt uit tumorbiopten van patiënten, vormen hiervoor de basis. Dr. Jeanine Roodhart, internist-oncoloog in het UMC Utrecht, werkt mee aan de klinische fase van deze ontwikkeling. Volgens haar is deze methode rijp voor validatie in de kliniek.
Door cellen uit tumorbiopten met speciaal kweekmedium op te kweken, groeien deze uit tot een driedimensionale structuur: de tumororganoïde. Deze techniek is een vinding van Nederlandse bodem. Inmiddels zijn organoïden van veel verschillende tumoren gekweekt waarmee wereldwijd onderzoek wordt gedaan. Een paar jaar geleden kwamen de eerste organoïden met als oorsprong metastasen van humane colorectaal carcinomen beschikbaar.1 In Nederland wordt momenteel onderzocht of met deze organoïden is te voorspellen of een behandeling aanslaat bij een patiënt met gemetastaseerd colorectaal carcinoom. Roodhart: ‘Nu geven we deze patiënten een middel dat bij het merendeel van de patiënten effectief is, maar bij een deel ook niet. Deze laatste groep patiënten staat daardoor onnodig bloot aan bijwerkingen. Een biomarker die de respons voorspelt, voorkomt een hoop ellende en onnodige kosten. Tumororganoïden zijn wat dat betreft veelbelovend. We moeten nu goed aantonen dat er een correlatie is tussen de uitslagen in het laboratorium en de resultaten in de kliniek. Er zijn al publicaties die dat laten zien, maar daarbij gaat het steeds om zeer kleine aantallen patiënten.’
‘Een biomarker die de respons voorspelt, voorkomt een hoop ellende en onnodige kosten’