Lokale behandeling van metastasen in meer organen zorgt niet voor een betere overleving. Bij alleen levermetastasen is dat wel het geval. Wat daar al praktijk was, is nu bevestigd in een gecontroleerde studie. Internist-oncologen dr. Elske Gootjes en dr. Harm Westdorp bespreken de hoogtepunten van 2024 ASCO Annual Meeting.
Om met het eerste te beginnen, dr. Elske Gootjes presenteerde zelf de langverwachte uitkomsten van de in 2014 gestarte ORCHESTRA-studie.1 De klinische vraag was of het zinvol is om bij patiënten met colorectaal carcinoom (CRC) en metastasen in meer dan één orgaan, deze metastasen lokaal te behandelen naast de systemische therapie die de patiënt krijgt. Net zoals standaard gebeurt bij patiënten met alleen levermetastasen. ‘Die vraag is de afgelopen tijd prangender geworden door de toegenomen opties voor lokale behandeling’, legt Gootjes uit. ‘Behalve chirurgie zijn er tegenwoordig ook minder invasieve behandelopties beschikbaar, zoals radiofrequente ablatie (RFA), microwave ablatie (MWA) en stereotactische radiotherapie. Retrospectieve data wijzen weliswaar op overlevingswinst van debulken, maar een prospectief gerandomiseerd onderzoek was nooit gedaan.’
Achterwege laten
De ORCHESTRA-studie includeerde 382 CRC-patiënten met metastasen in twee of meer organen. De patiënten werden na 3 cycli CAPOX (of 4 cycli FOLFOX), al dan niet met bevacizumab erbij, gerandomiseerd naar wel of geen lokale tumordebulking. Alle patiënten continueerden de systemische therapie. ‘Na een mediane follow-up van 32 maanden zagen we geen verschil in progressievrije overleving tussen beide behandelarmen, noch in algehele overleving. Ook in subgroepen, bijvoorbeeld patiënten met alleen metastasen in de lever en longen, of patiënten met een langdurige respons op de systemische behandeling, zagen we geen overlevingsvoordeel van het debulken. Deze studie levert voldoende bewijs om debulking bij deze patiënten achterwege te laten.’ Een belangrijke vervolgvraag is volgens Gootjes of dit ook voor patiënten met minder uitgebreide ziekte geldt.
