Afgelopen zomer is de NVALT 28-studie geopend voor inclusie. Daarin wordt immuuntherapie gecombineerd met een gehalveerde dosis hersenbestraling bij patiënten met stadium III niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC). De studie onderzoekt of de lagere dosis hersenbestraling de kans op uitzaaiingen in de hersenen vermindert. Radiotherapeut-oncoloog en principal investigator prof. dr. Dirk de Ruysscher (Maastricht UMC+/Maastro) over de achtergrond en opzet van de studie.
Patiënten met stadium III NSCLC hebben circa 30 procent kans om in de loop van hun ziekte hersenmetastasen te krijgen. Zodra dat gebeurt, is de prognose heel slecht en overlijdt de patiënt binnen afzienbare tijd. ‘Bij hersenmetastasen is er dus een palliatieve situatie’, zegt De Ruysscher. ‘Bovendien is het hebben van hersenmetastasen gelinkt aan een zeer slechte kwaliteit van leven. Deze patiënten hebben niet alleen last van hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en braken, maar krijgen vaak ook last van een persoonlijkheidsstoornis en achteruitgang van het geheugen. Dat is niet alleen belastend voor de patiënt, maar ook voor de naasten. Die herkennen de patiënt niet meer als de persoon zoals zij die vroeger kenden.’
Gecompenseerd
De impact van hersenmetastasen is dus groot. Daarom vindt onderzoek plaats naar preventie van hersenmetastasen. In de NVALT 11-studie ondergingen patiënten een preventieve hersenbestraling na behandeling met chemo-radiotherapie. Met een follow-up van 72 maanden verminderde daardoor de incidentie van hersenmetastasen van 27 naar 7 procent.1 Ook duurde het langer voordat symptomatische hersenmetastasen optraden. ‘Wij hebben, als enigen in de wereld, tevens prospectief gekeken naar het cognitief functioneren en de kwaliteit van leven van de patiënten in de controlegroep’, vertelt De Ruysscher. ‘Dat is van belang omdat, naast het ouder worden, het krijgen van kanker en de behandeling daarvan van invloed is op ons functioneren. De preventieve hersenbestraling had weliswaar een effect op achteruitgang van het geheugen, maar we zagen geen invloed op de levenskwaliteit vergeleken met de controlegroep. Kennelijk worden de bijwerkingen van de profylactische hersenbestraling gecompenseerd door de afname van bijwerkingen door de hersenmetastasen.’
