De systemische behandeling van het gemetastaseerd niercelcarcinoom verandert momenteel snel. Internist-oncoloog prof dr. John Haanen (Antoni van Leeuwenhoek) en internist-oncoloog dr. Paul Hamberg (Franciscus Gasthuis & Vlietland) geven een overzicht. ‘Maar’, waarschuwen zij. ‘Dit is een momentopname. Over een jaar kan het verhaal heel anders zijn.’
De afgelopen tien jaar bracht de commissie BOM van de NVMO acht maal een advies uit over een nieuwe systemische behandeling van het gemetastaseerd niercelcarcinoom.1 Het tekent de stormachtige ontwikkelingen die zich momenteel voltrekken rondom dit relatief kleine deel van het medisch-oncologisch werkterrein. ‘De relatieve zeldzaamheid van de aandoening maakt dat de systemische behandeling van patiënten met gemetastaseerd niercelcarcinoom bij voorkeur plaatsvindt in studieverband’, stelt Haanen. ‘Voordat we bij een patiënt met gemetastaseerd niercelcarcinoom een systemische behandeling starten, moeten we echter eerst de vraag beantwoorden of er wel aanleiding is voor een behandeling’, merkt Hamberg op. ‘Bij een deel van de patiënten is het op moment van de diagnose namelijk goed mogelijk nog een tijdje te wachten met een systemische behandeling.’
Haanen: ‘Het is niet gemakkelijk exact aan te geven wanneer je moet besluiten wel te starten met een systemische behandeling. Dat blijkt in de praktijk van behandelaar tot behandelaar te verschillen. Zelfs de experts zijn het hierover niet altijd met elkaar eens, bleek onlangs tijdens een internationaal symposium. Het gaat om een wat vaag begrip als “voldoende progressie”. Je moet aan de hand van regelmatige scans het beloop van de ziekte in de gaten houden en steeds samen met de patiënt afwegen wat op dat moment het verstandigste is: starten met een systemische behandeling of niet. Soms kun je jaren wachten voordat een behandeling nodig blijkt te zijn.’ ‘Daarvoor moet je de ziekte wel heel goed kennen en ervaring hebben met de behandeling’, vult Hamberg aan. ‘Dat onderstreept de noodzaak dat patiënten met gemetastaseerd niercelcarcinoom altijd behandeld moeten worden door iemand die veel ervaring heeft met deze ziekte.’
‘De relatieve zeldzaamheid van de aandoening maakt dat de systemische behandeling van patiënten met gemetastaseerd niercelcarcinoom bij voorkeur plaatsvindt in studieverband’
