De recente concrete uitwerkingen van de voornemens uit het Integraal Zorgakkoord hebben geleid tot scherpere normen voor de behandeling van niercelcarcinoom. Dit vereist (nog) meer samenwerking binnen de regionale zorgnetwerken voor deze vorm van kanker. Ook zullen meer patiënten in het regionaal MDO besproken moeten worden.
Sinds vorig najaar zijn twee documenten verschenen die belangrijk zijn voor de organisatie van de oncologische zorg, waaronder de zorg bij niercelcarcinoom: het rapport Naar passende oncologische- en vaatchirurgische zorg en het document Shared Care systeemtherapie.1,2 Beide rapporten zijn een concrete uitwerking door zogeheten Ronde Tafels van de voornemens zoals die in 2022 beschreven werden in het Integraal Zorg Akkoord.3 Het rapport Naar passende oncologische- en vaatchirurgische zorg deinieert onder andere de volumenormen voor de behandeling van vijf vormen van kanker, waaronder niercelcarcinoom. Het rapport Shared Care systeemtherapie schetst een model voor regionale samenwerking bij het aanbieden van systeemtherapie aan oncologische patiënten, waarbij de ziekenhuizen binnen een regio of netwerk per tumorsoort worden verdeeld in drie echelons. Daarbij geldt een ziekenhuis in echelon 1 als regionaal (of zelfs landelijk) expertisecentrum voor de betreffende vorm van kanker. Uiteraard komen deze rapporten over regionale samenwerking en (minimum)normen voor patiëntaantallen niet uit de lucht vallen. Regionale samenwerking in de vorm van tumorspecifieke netwerken gebeurt al meer dan tien jaar; het eerste SONCOS-normeringsrapport (met onder andere volumenormen) dateert ook al uit 2012. ‘Bij de behandeling van niercelcarcinoom wordt in Nederland momenteel samengewerkt binnen elf regionale netwerken’, vertelt uroloog dr. Patricia Zondervan (Amsterdam UMC). Zij is samen met internist-oncoloog dr. Paul Hamberg (Franciscus Gasthuis & Vlietland) voorzitter van de Dutch Renal Cancer Group (DRCG). ‘Dat is meer dan de zeven oncologieregio’s die het IZA deinieert. Deze elf netwerken zijn de afgelopen jaren bottom-up ontstaan en de onderlinge contacten die zo zijn gegroeid willen we als DRCG graag blijven respecteren.’
VIJFTIG INGREPEN
Wat wel de komende jaren van invloed zal zijn op de organisatie van de zorg bij niercelcarcinoom, zijn de (nieuwe) volumenormen voor de verschillende behandelopties bij deze vorm van kanker. ‘Voor de lokale behandeling van niercelcarcinoom, dat wil zeggen chirurgie of ablatie, heeft de Ronde Tafel de ondergrens gelegd op vijftig ingrepen per jaar om deze behandelingen in je ziekenhuis te mogen doen. Dat wil zeggen het totaal aan radicale en partiële nefrectomieën en alle ablatieve ingrepen. Tot nu toe gold de SONCOS-norm van minimaal twintig chirurgische oncologische ingrepen aan de nier per jaar per ziekenhuis. De lat is nu dus wat anders gelegd, met name om de prikkel om vooral te opereren eruit te halen.’
