Uroloog prof. dr. André Vis pleit voor een veel strengere selectie voor screening op prostaatcarcinoom. Screenen bij mannen boven de 75 vindt hij sowieso vaak overbodig. ‘Tenzij er klachten zijn, maar dan is het geen echte screening meer.’ Zijn oratie, in oktober 2024, ging over een innovatieve, intelligente en inspirerende benadering van blaas- en prostaatkanker.
Vis benadrukte in zijn oratie dat de focus bij de behandeling van prostaatkanker vooral moet liggen op een betere en strengere selectie van patiënten die behandeling nodig hebben. ‘Ik krijg wel eens mannen in mijn spreekkamer van boven de 80 met een iets verhoogde PSA-waarde. Deze mannen hebben doorgaans geen voordeel meer van het laten onderzoeken van een prostaatbiopt of behandeling, hen moeten we gewoon met rust laten. Alleen als ze klachten hebben of er een verdenking op uitzaaiingen is, komen ze wat mij betreft in aanmerking voor verdere diagnostiek.’ Vis vindt ook dat zelftests verboden moeten worden. ‘Ik hoorde dat er in de Verenigde Staten een aantal jaar geleden reclame werd gemaakt voor PSA-testen van de drogist als Vaderdagcadeau. Dat is om meerdere redenen absurd, maar ik krijg de mannen op m’n spreekuur die ongerust zijn geworden door de uitslag van een zelftest of een PSA-test die bepaald is vanwege andere redenen. Daar zitten wij toch niet op te wachten?’
Er worden ook nog steeds te veel mannen met prostaatkanker behandeld, stelt Vis. Hij noemt als voorbeeld de groep mannen met een laag-agressieve tumor – en die groep is veel groter dan men altijd dacht, zegt hij – die eigenlijk niet behandeld hoeft te worden. ‘Ook de grootte van de prostaat moet meespelen in de overwegingen, omdat een grote prostaat meer PSA maakt. Dat weten we al een tijd, maar omdat de richtlijnen wat achterlopen worden veel mannen tóch behandeld terwijl dat niet nodig is. Soms met grote gevolgen voor de kwaliteit van leven van de patiënt. Het gedrag van prostaatkanker is heel goed te voorspellen, laten we daar meer op vertrouwen.’